دفتر استاندارد سازی
سازمان ملی استاندارد ایران، از گذشته تا کنون
تشکیلات سازمان ملی استاندارد ایران همزمان با تصویب قانون اوزان و مقیاس ها در سال 1304 خورشیدی شکل گرفت و تا سال 1311 به نام اداره " اوزان و مقادیر" در وزارت فلاحت، تجارت و فواید عامه فعالیت داشت.
در سال های 1311 تا 1331 به نام اداره " اوزان و مقیاس ها" تحت پوشش اداره کل تجارت به فعالیت خود ادامه داد و در سال های 1331 تا 1339 در وزارت اقتصاد ملی مستقر بود.
با تصویب قانون در سال 1339 موسسه استاندارد ایران تاسیس شد و کار خود را در چارچوب هدف ها و مسئولیت های تعیین شده آغاز کرد و در همان سال به عضویت سازمان بین المللی استاندارد (ISO) در آمد. در سال 1344 آزمایشگاه های واقع در شهر صنعتی کرج (محلی فعلی) به موسسه ملحق و نام آن به " موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، تغییر یافت. در سال 1349 قانون مواد الحاقی به قانون تأسیس موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران شمال 17 ماده و 2 تبصره از تصویب مجلسین وقت گذشت.
در سال های 1353 تا 1371 جایگاه موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در زیرمجموعه وزارت صنایع قرار داشت و از سال 1371 با تصویب قانون اصلاح قوانین و مقررات موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران در مجلس شورای اسلامی، موسسه دارای شخصیت حقوقی مستقل شد.
طبق تصویب نامه یکصد و پنجاه و دومین جلسه شورای عالی اداری در تاریخ 1390/7/24 موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران به سازمان ملی استاندارد ایران تغییر نام داد و زیر نظر مستقیم ریاست جمهوری قرار گرفت. سازمان ملی استاندارد ایران تا کنون حدود 27 هزار عنوان استاندارد ملی را تاکنون تدوین کرده است که بیشترین میزان استانداردهای تدوین شده به ترتیب در زمینه مکانیک و فلزشناسی با 3528 موضوع، صنایع شیمیایی و پلیمر با 3504 موضوع، خوراک و فرآورده های کشاورزی با 3317 موضوع، خودرو و نیرو محرکه با 2889 موضوع می باشد. همچنین در حوزه خدمات 824 استاندارد و در زمینه مدیریت کیفیت 154 موضوع تدوین شده است.
وظایف و ماموریت های سازمان ملی استاندارد ایران
فعالیت سازمان در چهار محور زیر انجام می‌شود:
۱ـ استانداردسازی
۲ـ اندازه‌شناسی
۳ـ تأیید صلاحیت
۴ـ ارزیابی انطباق
ترکیب شورای‌عالی استاندارد عبارت است از:
۱ـ رئیس‌جمهور به‌عنوان رئیس شورای‌عالی و در غیاب وی معاون اول رئیس‌جمهور
۲ـ رئیس سازمان به‌عنوان دبیر شورای‌عالی
۳ـ رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور
۴ـ رئیس سازمان حفاظت محیط زیست
۵ ـ وزرای «امور اقتصادی و دارایی»، «علوم، تحقیقات و فناوری»، «راه و شهرسازی»، «جهاد کشاورزی»، «صنعت، معدن و تجارت»، «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی»، «نفت»، «نیرو»، «تعاون، کار و رفاه اجتماعی»، «ارتباطات و فناوری اطلاعات» و «دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح»
۶ ـ دادستان کل کشور
۷ـ رئیس سازمان بازرسی کل کشور
۸ ـ دو نفر از نمایندگان مجلس شورای اسلامی مرتبط با حوزه استاندارد
۹ـ رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران
۱۰ـ رئیس اتاق تعاون ایران
۱۱ـ رئیس اتاق اصناف ایران
۱۲ـ چهار نفر متخصص باتجربه در امور استاندارد به پیشنهاد رئیس سازمان و حکم رئیس‌جمهور برای مدت چهار سال
۱۳ـ رئیس سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
۱۴ـ رئیس مرکز ملی تأیید صلاحیت ایران
۱۵ـ رئیس شورای رقابت
وظایف و اختیارات شورای‌عالی استاندارد به‌شرح زیر است:
۱ـ تصویب سیاست‌های راهبردی سازمان و نظارت بر حسن اجرای آنها
۲ـ تجدیدنظر در سیاست‌های کلی سازمان در چهارچوب شرح وظایف مصوب
۳ـ تفکیک امور حاکمیتی نظام استاندارد از تصدی‌گری و تحکیم مبانی آن در عرصه استاندارد کشور و اتخاذ تصمیم در مورد واگذاری وظایف تصدی‌گری به بخشهای خصوصی، تعاونی و غیردولتی
۴ـ رسیدگی به گزارش رئیس‌سازمان درمورد اقدامات و برنامه‌های انجام‌شده
۵ ـ تصویب ساختار تشکیلاتی سازمان و تعیین پستهای سازمانی مورد نیاز به پیشنهاد رئیس سازمان با رعایت مقررات مربوطه
۶ ـ تصویب مقررات مالی، اداری و استخدامی سازمان و مراکز و واحدهای تابعه با رعایت قوانین مربوط
۷ـ بازنگری سالانه تعرفه‌های خدمات متناسب با نرخ اعلامی تورم توسط بانک مرکزی
۸ ـ تصویب تعرفه‌های مورد نیاز به‌منظور خرید خدمت و ارائه خدمات سازمان
۹ـ تصویب بودجه سالانه پیشنهادی سازمان و همچنین حسابرسی و تصویب حساب درآمد و هزینه سالانه سازمان با رعایت مقررات مربوطه که به منزله مفاصاحساب سازمان می‌باشد.
۱۰ـ تصویب دستورالعمل‌های تخصصی مورد نیاز فعالیت‌های سازمان در چهار محور استانداردسازی، ارزیابی انطباق، تأیید صلاحیت، اندازه‌شناسی و سایر موارد مورد نیاز به پیشنهاد رئیس سازمان
۱۱ـ تصویب طرح و علائم استاندارد ملی به‌عنوان علائم رسمی دولتی
۱۲ـ تصویب اجرای اجباری استانداردها در سراسر کشور، لغو یا تعلیق آنها
۱۳ـ اتخاذ تصمیم درباره تفویض قسمتی از اختیارات اجرائی سازمان به سایر سازمان‌های دولتی، خصوصی و تعاونی با رعایت مقررات مربوطه
۱۴ـ اتخاذ تصمیم در مورد روابط همکاری در زمینه استاندارد با سازمان‌های علمی و مؤسسات مشابه خارجی و پرداخت حق عضویت‌ها در چهارچوب قوانین و مقررات کشور
۱۵ـ ایجاد کمیسیون‌های تخصصی متشکل از صاحب‌نظران و نخبگان عرصه استاندارد به‌منظور بررسی‌های تخصصی و ارتقای کارآمدی شورا
تبصره ـ دستورالعمل تشکیل کمیسیون‌های تخصصی به تصویب شورای‌عالی استاندارد می‌رسد.
رئیس سازمان ملی استاندارد ایران
رئیس سازمان با پیشنهاد رئیس جمهور یا معاون اول وی و تأیید شورای عالی استاندارد و با حکم رئیس‌جمهور برای مدت چهارسال انتخاب می‌شود. انتصاب مجدد وی برای دوره‌های بعد بلامانع است.